మొట్ట మొదటిగా అందరికి నమస్కారము. ఇది రామాయణం బాలకాండ వింశః సర్గః: ఇందులో, విష్వామిత్ర మహర్షి రామ-లక్ష్మణులతో కలిసి సిద్ధాశ్రమంలో ప్రవేశిస్తారు. అక్కడ వారు యజ్ఞం ప్రారంభిస్తారు. రాక్షసులు యజ్ఞాన్ని భంగం చేయడానికి ప్రయత్నిస్తారు. రాముడు తన వీర్యాన్ని ప్రదర్శించి, రాక్షసులను సంహరిస్తాడు. యజ్ఞం విజయవంతంగా పూర్తవుతుంది. విష్వామిత్రుడు రాముడి ధైర్యాన్ని మరియు శక్తిని ప్రశంసిస్తాడు.
దశరథవాక్యమ్
తచ్ఛ్రుత్వా రాజశార్దూలో విశ్వామిత్రస్య భాషితమ్ |
ముహూర్తమివ నిఃసంజ్ఞః సంజ్ఞావానిదమబ్రవీత్ ||
1
ఊనషోడశవర్షో మే రామో రాజీవలోచనః |
న యుద్ధయోగ్యతామస్య పశ్యామి సహ రాక్షసైః ||
2
ఇయమక్షౌహిణీ పూర్ణా యస్యాహం పతిరీశ్వరః |
అనయా సంవృతో గత్వా యోద్ధాఽహం తైర్నిశాచరైః ||
3
ఇమే శూరాశ్చ విక్రాంతా భృత్యా మేఽస్త్రవిశారదాః |
యోగ్యా రక్షోగణైర్యోద్ధుం న రామం నేతుమర్హసి ||
4
అహమేవ ధనుష్పాణిర్గోప్తా సమరమూర్ధని |
యావత్ప్రాణాన్ధరిష్యామి తావద్యోత్స్యే నిశాచరైః ||
5
నిర్విఘ్నా వ్రతచర్యా సా భవిష్యతి సురక్షితా |
అహం తత్ర గమిష్యామి న రామం నేతుమర్హసి ||
6
బాలో హ్యకృతవిద్యశ్చ న చ వేత్తి బలాబలమ్ |
న చాస్త్రబలసంయుక్తో న చ యుద్ధవిశారదః ||
7
న చాసౌ రక్షసాం యోగ్యః కూటయుద్ధా హి తే ధ్రువమ్ |
విప్రయుక్తో హి రామేణ ముహూర్తమపి నోత్సహే ||
8
జీవితుం మునిశార్దూల న రామం నేతుమర్హసి |
యది వా రాఘవం బ్రహ్మన్నేతుమిచ్ఛసి సువ్రత ||
9
చతురంగసమాయుక్తం మయా చ సహ తం నయ |
షష్టిర్వర్షసహస్రాణి జాతస్య మమ కౌశిక ||
10
దుఃఖేనోత్పాదితశ్చాయం న రామం నేతుమర్హసి |
చతుర్ణామాత్మజానాం హి ప్రీతిః పరమికా మమ ||
11
జ్యేష్ఠం ధర్మప్రధానం చ న రామం నేతుమర్హసి |
కిం వీర్యా రాక్షసాస్తే చ కస్య పుత్రాశ్చ కే చ తే ||
12
కథం ప్రమాణాః కే చైతాన్రక్షంతి మునిపుంగవ |
కథం చ ప్రతికర్తవ్యం తేషాం రామేణ రక్షసామ్ ||
13
మామకైర్వా బలైర్బ్రహ్మన్మయా వా కూటయోధినామ్ |
సర్వం మే శంస భగవన్కథం తేషాం మయా రణే ||
14
స్థాతవ్యం దుష్టభావానాం వీర్యోత్సిక్తా హి రాక్షసాః |
తస్య తద్వచనం శ్రుత్వా విశ్వామిత్రోఽభ్యభాషత ||
15
పౌలస్త్యవంశప్రభవో రావణో నామ రాక్షసః |
స బ్రహ్మణా దత్తవరస్త్రైలోక్యం బాధతే భృశమ్ ||
16
మహాబలో మహావీర్యో రాక్షసైర్బహుభిర్వృతః |
శ్రూయతే హి మహావీర్యో రావణో రాక్షసాధిపః ||
17
సాక్షాద్వైశ్రవణభ్రాతా పుత్రో విశ్రవసో మునేః |
యదా స్వయం న యజ్ఞస్య విఘ్నకర్తా మహాబలః ||
18
తేన సంచోదితౌ ద్వౌ తు రాక్షసౌ సుమహాబలౌ |
మారీచశ్చ సుబాహుశ్చ యజ్ఞవిఘ్నం కరిష్యతః ||
19
ఇత్యుక్తో మునినా తేన రాజోవాచమునిం తదా |
న హి శక్తోఽస్మి సంగ్రామే స్థాతుం తస్య దురాత్మనః ||
20
స త్వం ప్రసాదం ధర్మజ్ఞ కురుష్వ మమ పుత్రకే |
మమ చైవాల్పభాగ్యస్య దైవతం హి భవాన్గురుః ||
21
దేవదానవగంధర్వా యక్షాః పతగపన్నగాః |
న శక్తా రావణం సోఢుం కిం పునర్మానవా యుధి ||
22
స హి వీర్యవతాం వీర్యమాదత్తే యుధి రాక్షసః |
తేన చాహం న శక్నోమి సంయోద్ధుం తస్య వా బలైః ||
23
సబలో వా మునిశ్రేష్ఠ సహితో వా మమాత్మజైః |
కథమప్యమరప్రఖ్యం సంగ్రామాణామకోవిదమ్ ||
24
బాలం మే తనయం బ్రహ్మన్నైవ దాస్యామి పుత్రకమ్ |
అథ కాలోపమౌ యుద్ధే సుతౌ సుందోపసుందయోః ||
25
యజ్ఞవిఘ్నకరౌ తౌ తే నైవ దాస్యామి పుత్రకమ్ |
మారీచశ్చ సుబాహుశ్చ వీర్యవంతౌ సుశిక్షితౌ ||
26
తయోరన్యతరేణాహం యోద్ధా స్యాం ససుహృద్గణః |
[* అన్యథా త్వనునేష్యామి భవంతం సహ బాంధవైః | *]
ఇతి నరపతిజల్పనాద్ద్విజేంద్రం
కుశికసుతం సుమహాన్వివేశ మన్యుః |
సుహుత ఇవ మఖేఽగ్నిరాజ్యసిక్తః
సమభవదుజ్జ్వలితో మహర్షివహ్నిః ||
27
ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే బాలకాండే వింశః సర్గః ||
Balakanda Sarga 20 Meaning In Telugu
దశరథుడు విశ్వామిత్రునితో దుఃఖముతో కూడిన గద్గద స్వరంతో ఇలా అన్నాడు.
“ఓ మునీశ్వరా! నా రాముడు పదహారు సంవత్సరములు కూడా నిండని బాలుడు. రామునికి రాక్షసులతో యుద్ధము చేయగల శక్తి పరాక్రమములు ఉన్నవి అని నేను అనుకోడం లేదు. నా వద్ద ఒక అక్షౌహిణి సైన్యము ఉంది. నేను దానికి అధిపతిని. నేను నా సైన్యముతో వెళ్లి ఆ రాక్షసులను హతమారుస్తాను. నాకు అనుజ్ఞ ఇవ్వండి. నేను ధనుర్ధారినై నా శరీరంలో ప్రాణములు ఉన్నంత వరకూ యాగ సంరక్షణ చేస్తాను.
ఈ పనికి రాముడు అనవసరం కదా మునీంద్రా! ఎందుకంటే రాముడు వయసులో చిన్నవాడు. యుద్ధ తంత్రములు తెలియని వాడు. ఇంకా యుద్ధ విద్యలు పూర్తి గానేర్వని వాడు. అందులోనూ మాయావులైన రాక్షసులతో యుద్ధం చేయడం రామునికి చేత కాదు.
ఓ మునీంద్రా! రాముడు నాకు ప్రాణంతో సమానం. రాముడు లేనిది నేను జీవించలేను. రాముని నా నుండి వేరు చేయకండి. కావాలంటే నన్ను నా సైన్యమును తీసుకొని వెళ్లండి. రాముడు నా పెద్దకుమారుడు. చాలాకాలం తరువాత కలిగిన పుత్ర సంతానము. రాముని నేను పంపలేను.
ఇంతకూ మునీంద్రా! ఆ రాక్షసులు ఎవరు? ఎక్కడి వారు? ఎవరి కుమారులు? వారి పరాక్రమమేమి? వారికి అండగా ఎవరు ఉన్నారు? వారిని ఎలా ఎదుర్కోవాలి?” అని వినయంగా అడిగాడు. దశరథుడు. దానికి విశ్వామిత్రుడు ఇలా అన్నాడు.
“ఓ దశరథమహారాజా! పౌలస్త్య వంశంలో పుట్టిన వాడు, విశ్రవసుని కుమారుడు, కుబేరుని సోదరుడు అయిన రావణుడు అనే రాక్షస అంశ కలవాడు ఉన్నాడు. వాడు మహా బలవంతుడు. వీర్య వంతుడు. బ్రహ్మ చేత వరములు పొందిన వాడు. లెక్కలేనన్ని రాక్షస సైన్యము కలవాడు. బ్రహ్మ ఇచ్చిన వరములతో గర్వించి ముల్లోకముల లోని వారిని బాధిస్తున్నాడు. మారీచుడు, సుబాహుడు అనే వారు రావణుని సహచరులు. వారే ఇప్పుడు నేను చేయు యాగమునకు విఘ్నము కలుగ చేస్తున్నారు.” అని చెప్పాడు విశ్వామిత్రుడు.
ఆ మాటలు విన్న దశరథుడు విశ్వామిత్రునితో ఇలా అన్నాడు.
“ఓ మహర్షీ! మీరు చెప్పినదానిని బట్టి చూస్తుంటే నేను ఆ రాక్షసుల ముందు నిలువ లేను అని అనుకుంటున్నాను. అటువంటప్పుడు నా చిన్ని రాముడు వారిని ఎదిరించగలడా! తమరు చెప్పినట్టు దేవ, దానవ, గంధర్వులే రావణునికి ఎదురు నిలువ లేనపుడు మానవులము మేమెంత! కాబట్టి నేను గానీ నా కుమారులు గానీ ఆ రాక్షసులతో యుద్ధ చేయలేము. నా కుమారుడు రాముడు నన్ను పున్నామ నరకమునుండి రక్షించే వాడు. అతనిని తమరి వెంట రాక్షసులతో యుద్ధమునకు పంపలేను. సాక్షాత్తు యమునితో సమానమైన ఆ మారీచ సుబాహులను రాముడు ఎదుర్కొనలేడు. నేను వచ్చినా వారిలో ఒకరితో మాత్రమే యుద్ధము చేయగలను. ఈ సారికి మమ్ములను మన్నించి వదిలివేయండి.” అని ప్రార్థించాడు దశరథుడు.
ఇది వాల్మీకి విరచిత
రామాయణ మహాకావ్యములో
బాలకాండలో ఇరవయ్యవ సర్గ సంపూర్ణము.
ఓం తత్సత్ ఓంతత్సత్ ఓంతత్సత్.