మొట్ట మొదటిగా అందరికి నమస్కారము. బాలకాండ – చత్వారింశః సర్గః:, విష్ణుమూర్తి వామనావతారం స్వీకరిస్తాడు మరియు మహాబలిని ఎదుర్కొంటాడు. వామనుడు మహాబలిని మూడు అడుగుల భూమి యాచిస్తాడు. మహాబలి తన దానాన్ని పునీతం చేసేందుకు వామనునికి ఆర్ద్రతతో అందివ్వాలని నిర్ణయిస్తాడు. వామనుడు రెండు అడుగులతో భూమి, ఆకాశాన్ని కవర్ చేస్తాడు. మూడవ అడుగు ఎక్కడ వేయాలో అడిగితే, మహాబలి తన తల వంచి ఆ అడుగును వేయమంటాడు.
కపిలదర్శనమ్
దేవతానాం వచః శ్రుత్వా భగవాన్ వై పితామహః |
ప్రత్యువాచ సుసంత్రస్తాన్కృతాంతబలమోహితాన్ ||
1
యస్యేయం వసుధా కృత్స్నా వాసుదేవస్య ధీమతః |
[* మహిషీ మాధవస్యైషా స ఏష భగవాన్ ప్రభుః | *]
కాపిలం రూపమాస్థాయ ధారయత్యనిశం ధరామ్ ||
2
తస్య కోపాగ్నినా దగ్ధా భవిష్యంతి నృపాత్మజాః |
పృథివ్యాశ్చాపి నిర్భేదో దృష్ట ఏవ సనాతనః ||
3
సగరస్య చ పుత్రాణాం వినాశోఽదీర్ఘజీవినామ్ |
పితామహవచః శ్రుత్వా త్రయస్త్రింశదరిందమ ||
4
దేవాః పరమసంహృష్టాః పునర్జగ్ముర్యథాగతమ్ |
సగరస్య చ పుత్రాణాం ప్రాదురాసీన్మహాత్మనామ్ ||
5
పృథివ్యాం భిద్యమానాయాం నిర్ఘాతసమనిఃస్వనః |
తతో భిత్త్వా మహీం కృత్స్నాం కృత్వా చాభిప్రదక్షిణమ్ ||
6
సహితాః సాగరాః సర్వే పితరం వాక్యమబ్రువన్ |
పరిక్రాంతా మహీ సర్వా సత్త్వవంతశ్చ సూదితాః ||
7
దేవదానవరక్షాంసి పిశాచోరగకిన్నరాః | [పన్నగాః]
న చ పశ్యామహేఽశ్వం తమశ్వహర్తారమేవ చ ||
8
కిం కరిష్యామ భద్రం తే బుద్ధిరత్ర విచార్యతామ్ |
తేషాం తద్వచనం శ్రుత్వా పుత్రాణాం రాజసత్తమః ||
9
సమన్యురబ్రవీద్వాక్యం సగరో రఘునందన |
భూయః ఖనత భద్రం వో నిద్భిద్య వసుధాతలమ్ ||
10
అశ్వహర్తారమాసాద్య కృతార్థాశ్చ నివర్తథ |
పితుర్వచనమాస్థాయ సగరస్య మహాత్మనః ||
11
షష్టిః పుత్రసహస్రాణి రసాతలమభిద్రవన్ |
ఖన్యమానే తతస్తస్మిన్దదృశుః పర్వతోపమమ్ ||
12
దిశాగజం విరూపాక్షం ధారయంతం మహీతలమ్ |
సపర్వతవనాం కృత్స్నాం పృథివీం రఘునందన ||
13
శిరసా ధారయామాస విరూపాక్షో మహాగజః |
యదా పర్వణి కాకుత్స్థ విశ్రమార్థం మహాగజః ||
14
ఖేదాచ్చాలయతే శీర్షం భూమికంపస్తదా భవేత్ |
తం తే ప్రదక్షిణం కృత్వా దిశాపాలం మహాగజమ్ ||
15
మానయంతో హి తే రామ జగ్ముర్భిత్వా రసాతలమ్ |
తతః పూర్వాం దిశం భిత్వా దక్షిణాం బిభిదుః పునః ||
16
దక్షిణస్యామపి దిశి దదృశుస్తే మహాగజమ్ |
మహాపద్మం మహాత్మానం సుమహాపర్వతోపమమ్ ||
17
శిరసా ధారయంతం తే విస్మయం జగ్మురుత్తమమ్ |
తతః ప్రదక్షిణం కృత్వా సగరస్య మహాత్మనః ||
18
షష్టిః పుత్రసహస్రాణి పశ్చిమాం బిభిదుర్దిశమ్ |
పశ్చిమాయామపి దిశి మహాంతమచలోపమమ్ ||
19
దిశాగజం సౌమనసం దదృశుస్తే మహాబలాః |
తం తే ప్రదక్షిణం కృత్వా పృష్ట్వా చాపి నిరామయమ్ ||
20
ఖనంతః సముపక్రాంతా దిశం హైమవతీం తతః |
ఉత్తరస్యాం రఘుశ్రేష్ఠ దదృశుర్హిమపాండురమ్ ||
21
భద్రం భద్రేణ వపుషా ధారయంతం మహీమిమామ్ |
సమాలభ్య తతః సర్వే కృత్వా చైనం ప్రదక్షిణమ్ ||
22
షష్టిః పుత్రసహస్రాణి బిభిదుర్వసుధాతలమ్ |
తతః ప్రాగుత్తరాం గత్వా సాగరాః ప్రథితాం దిశమ్ ||
23
రోషాదభ్యఖనన్సర్వే పృథివీం సగరాత్మజాః |
తే తు సర్వే మహత్మానో భిమవేగా మహబలాః ||
24
దదృశుః కపిలం తత్ర వాసుదేవం సనాతనమ్ |
హయం చ తస్య దేవస్య చరంతమవిదూరతః ||
25
ప్రహర్షమతులం ప్రాప్తాః సర్వే తే రఘునందన |
తే తం హయహరం జ్ఞాత్వా క్రోధపర్యాకులేక్షణాః ||
26
ఖనిత్రలాంగలధరా నానావృక్షశిలాధరాః |
అభ్యధావంత సంక్రుద్ధాస్తిష్ఠ తిష్ఠేతి చాబ్రువన్ ||
27
అస్మాకం త్వం హి తురగం యజ్ఞీయం హృతవానసి |
దుర్మేధస్త్వం హి సంప్రాప్తాన్విద్ధి నః సగరాత్మజాన్ ||
28
శ్రుత్వా తు వచనం తేషాం కపిలో రఘునందన |
రోషేణ మహతావిష్టో హుంకారమకరోత్తదా ||
29
తతస్తేనాప్రమేయేణ కపిలేన మహాత్మనా |
భస్మరాశీకృతాః సర్వే కాకుత్స్థ సగరాత్మజాః ||
30
ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే బాలకాండే చత్వారింశః సర్గః ||
Balakanda Sarga 40 Meaning In Telugu
భయంతో వణికి పోతున్న దేవతలతో బ్రహ్మదేవుడు ఇలా అన్నాడు.
” ఓ దేవతలారా! భయపడకండి. ఈ భూమి ఆ సర్వేశ్వరుడు విష్ణువుకు చెందినది. ఆయన కపిలావతారములో ఈ భూమిని రక్షిస్తున్నాడు. ఆ సగర కుమారులను ఆయనే శిక్షిస్తాడు. ఆ సగర కుమారుల చావు కపిలుని చేతిలో ఉంది.” అని అన్నాడు.
ఆ మాటలు విన్న దేవతలు తమ తమ స్థానములకు వెళ్లిపోయారు. సగర కుమారులు భూమిని తవ్వుతూనే ఉన్నారు. కాని వారికి యజ్ఞాశ్వము కనపడలేదు. కాని వారికి ఒక పెద్ద శబ్దము వినిపించింది. కాని వారు ఆ శబ్దమును లక్ష్యపెట్టలేదు. తమ తండ్రి సగరుని వద్దకు తిరిగి వచ్చారు.
“తండ్రీ! మీరు చెప్పినట్టు మేము భూమి అంతా తవ్వాము. యక్ష, గంధర్వ, నాగ జాతులను చంపాము. కాని మాకు యజ్ఞాశ్వము కనపడలేదు. ఇప్పుడు ఏం చెయ్యాలో చెప్పండి.” అని అడిగారు.
కుమారుల మాటలు విన్న సగరుడికి కోపం మిన్నుముట్టింది.
“మీరు ఇంకా భూమిని తవ్వండి. అశ్వమును పట్టండి. అశ్వము లేకుండా తిరిగిరాకండి.” అని ఆజ్ఞాపించాడు సగరుడు.
సగరకుమారులు మరలా భూమిని తవ్వడం మొదలెట్టారు. అందరూ పాతాళ లోకము చేరుకున్నారు.
వారికి భూమండలమును మోస్తున్న విరూపాక్షము అనే ఏనుగు కనపడింది. సగరకుమారులు దానికి నమస్కరించి మరలా తవ్వనారంభించారు. వారికి తూర్పుదిక్కుగా మరొక ఏనుగు కనిపించింది. దాని పేరు మహాపద్మము అనే దిగ్గజము. అది కూడా తన శిరస్సు మీద భూమండలమును మోస్తున్నది. ఆ ఏనుగును చూచి సగర కుమారులు ఆశ్చర్య పోయారు. సగరకుమారులు ఆ ఏనుగుకు కూడా ప్రదక్షిణము చేసి నమస్కారము చేసారు. ఆ సారి పశ్చిమ దిక్కుగా తవ్వసాగారు. పశ్చిమ దిక్కున కూడా వారికి భూమండలము తన శిరస్సున మోస్తున్న సౌమనసము అనే దిగ్గజము కనిపించింది. వారు ఆ దిగ్గజమునకు కూడా నమస్కరించి, ఉత్తర దిక్కుగా త్వరం భించారు. ఉత్తరదిక్కున కూడా వారికి భూమండలము ను మోస్తున్న భద్ర అనే దిగ్గజము కనిపించింది. సగర కుమారులు ఆ దిగ్గజమునకు కూడా పూజాదికములు నిర్వహించి నమస్కరించారు.
తరువాత వారు ఈశాన్య దిక్కుగా తవ్వనారంభించారు. ఈశాన్య దిక్కుగా వారికి గడ్డిమేయుచున్న యజ్ఞాశ్వము కనిపించింది. ఆ అశ్వమునకు కొంత దూరంలో మహావిష్ణు అవతారమైన కపిల మహర్షి తపస్సు చేసుకుంటూ కనిపించాడు.
అశ్వమును చూడగానే వారి శరీరాలు కోపంతో కంపించాయి. ఆ కపిలుడే తమ అశ్వమును దొంగిలించాడు అని అనుకొని తమ వద్దఉన్న ఆయుధములతో కపిలుని మీదికి దూకారు.
“ఓరీ! నీవేనా మా యజ్ఞాశ్వమును దొంగిలించినది. మేము ఎవరమో తెలియునా! మేము సగర చక్రవర్తి కుమారులము. మా యజ్ఞాశ్వమునే దొంగిలిస్తావా!” అంటూ కపిలుని చుట్టుముట్టారు.
కపిలుడు కళ్లు తెరిచాడు. వారిని చూచాడు. ఒక్కసారి కోపంతో హుంకరించాడు. ఆ కపిలుని హుంకారం లోనుండి పుట్టిన అగ్నిలో సగరుని కుమారులు 60,000 మంది భస్మం అయిపోయారు.
శ్రీమద్రామాయణము
బాలకాండ నలభయ్యవ సర్గ సంపూర్ణము.
ఓం తత్సత్ ఓం తత్సత్ ఓం తత్సత్.
బాలకాండ ఏకచత్వారింశః సర్గః (41) >>