మొట్ట మొదటిగా అందరికి నమస్కారము. ఐతరేయ బ్రాహ్మణంలోని ఐతరేయారణ్యకమును ఆధారంగా ఉంది. ఈ ఉపనిషత్తులో ప్రకృతి, పురుష, మరియు బ్రహ్మాండ సృష్టి ప్రక్రియలను వివరించబడుతుంది. ఇది బ్రహ్మ విద్యా మరియు విద్యాసురులను ప్రతిపాదిస్తుంది. ఐతరేయోపనిషత్ హిందూ ధర్మ సాహిత్యంలో ప్రముఖ ప్రమాణాలలో ఒకటి. ఈ రోజు మన అంతర్జాల స్థలం అనగా వెబ్‌సైట్ నందు ఐతరేయోపనిషత్ గురించి తెలుసుకుందాం.
Aitareya Upanishad Telugu Pdf
ఐతరేయోపనిషత్
|| శాన్తిపాఠః ||
ఓం వాఙ్మే మనసి ప్రతిష్ఠితా మనో మే వాచి ప్రతిష్ఠితమావిరావీర్మ ఏధి |
వేదస్య మ ఆణీస్థః శ్రుతం మే మా ప్రహాసీః |
అనేనాధీతేనాహోరాత్రాన్ సన్దధామ్యృతం వదిష్యామి |
సత్యం వదిష్యామి | తన్మామవతు | తద్వక్తారమవతు |
అవతు మామవతు వక్తారమవతు వక్తారమ్ |
ఓం శాన్తిః శాన్తిః శాన్తిః ||
|| అథ ప్రథమోఽధ్యాయః ||
ప్రథమ ఖణ్డః
ఆత్మా వా ఇదమేక ఏవాగ్ర ఆసీత్ |
నాన్యత్కించన మిషత్ |
స ఈక్షత లోకాన్ను సృజా ఇతి ||
1
స ఇమాఁల్లోకానసృజత |
అంభో మరీచీర్మరమాపోఽదోఽమ్భః పరేణ దివం ద్యౌః ప్రతిష్ఠాఽన్తరిక్షం మరీచయః |
పృథివీ మరో యా అధస్తాత్తా ఆపః ||
2
స ఈక్షతేమే ను లోకా లోకపాలాన్ను సృజా ఇతి |
సోఽద్భ్య ఏవ పురుషం సముద్ధృత్యామూర్ఛయత్ ||
3
తమభ్యతపత్తస్యాభితప్తస్య ముఖం నిరభిద్యత యథాఽణ్డం
ముఖాద్వాగ్వాచోఽగ్నిర్నాసికే నిరభిద్యేతాం నాసికాభ్యాం ప్రాణః |
ప్రాణాద్వాయురక్షిణీ నిరభిద్యేతామక్షీభ్యాం చక్షుశ్చక్షుష
ఆదిత్యః కర్ణౌ నిరభిద్యేతాం కర్ణాభ్యాం శ్రోత్రం శ్రోత్రాద్దిశస్త్వఙ్ నిరభిద్యత
త్వచో లోమాని లోమభ్య ఓషధివనస్పతయో హృదయం నిరభిద్యత
హృదయాన్మనో మనసశ్చన్ద్రమా నాభిర్నిరభిద్యత నాభ్యా
అపానోఽపానాన్మృత్యుః శిశ్నం నిరభిద్యత శిశ్నాద్రేతో రేతస ఆపః ||
4
ద్వితీయః ఖణ్డః
తా ఏతా దేవతాః సృష్టా అస్మిన్మహత్యర్ణవే ప్రాపతంస్తమశనాపిపాసాభ్యామన్వవార్జత్ |
తా ఏనమబ్రువన్నాయతనం నః ప్రజానీహి యస్మిన్ప్రతిష్ఠితా అన్నమదామేతి ||
1
తాభ్యో గామానయత్తా అబ్రువన్న వై నోఽయమలమితి |
తాభ్యోఽశ్వమానయత్తా అబ్రువన్న వై నోఽయమలమితి ||
2
తాభ్యః పురుషమానయత్తా అబ్రువన్ సుకృతం బతేతి పురుషో వావ సుకృతమ్ |
తా అబ్రవీద్యథాఽఽయతనం ప్రవిశతేతి ||
3
అగ్నిర్వాగ్భూత్వా ముఖం ప్రావిశద్వాయుః ప్రాణో భూత్వా నాసికే ప్రావిశదాదిత్యశ్చక్షుర్భూత్వాఽక్షిణీ ప్రావిశాద్దిశః శ్రోత్రం భూత్వా కర్ణౌ ప్రావిశన్నోషధివనస్పతయో లోమాని భూత్వా త్వచం ప్రావిశంశ్చన్ద్రమా మనో భూత్వా హృదయం ప్రావిశన్మృత్యురపానో భూత్వా నాభిం ప్రావిశదాపో రేతో భూత్వా శిశ్నం ప్రావిశన్ ||
4
తమశనాయాపిపాసే అబ్రూతామావాభ్యామభిప్రజానీహీతి |
తే అబ్రవీదేతాస్వేవ వాం దేవతాస్వాభజామ్యేతాసు భాగిన్యౌ కరోమీతి |
తస్మాద్యస్యై కస్యై చ దేవతాయై హవిర్గృహ్యతే భాగిన్యావేవాస్యామశనాయాపిపాసే భవతః ||
5
తృతీయః ఖణ్డః
స ఈక్షతేమే ను లోకాశ్చ లోకపాలాశ్చాన్నమేభ్యః సృజా ఇతి ||
1
సోఽపోఽభ్యతపత్తాభ్యోఽభితప్తాభ్యో మూర్తిరజాయత |
యా వై సా మూర్తిరజాయతాన్నం వై తత్ ||
2
తదేతత్సృష్టం పరాఙ్త్యజిఘాంసత్ తద్వాచాజిఘృక్షత్ తన్నాశక్నోద్వాచా గ్రహీతుమ్ |
స యద్ధైనద్వాచాఽగ్రహైష్యదభివ్యాహృత్య హైవాన్నమత్రప్స్యత్ ||
3
తత్ప్రాణేనాజిఘృక్షత్ తన్నాశక్నోత్ప్రాణేన గ్రహీతుమ్ |
స యద్ధైనత్ప్రాణేనాగ్రహైష్యదభిప్రాణ్య హైవాన్నమత్రప్స్యత్ ||
4
తచ్చక్షుషాజిఘృక్షత్ తన్నాశక్నోచ్చక్షుషా గ్రహీతుమ్ |
స యద్ధైనచ్చక్షుషాఽగ్రహైష్యద్దృష్ట్వా హైవాన్నమత్రప్స్యత్ ||
5
తచ్ఛ్రోత్రేణాజిఘృక్షత్ తన్నాశక్నోచ్ఛ్రోత్రేణ గ్రహీతుమ్ |
స యద్ధైనచ్ఛ్రోత్రేణాగ్రహైష్యచ్ఛ్రుత్వా హైవాన్నమత్రప్స్యత్ ||
6
తత్త్వచాజిఘృక్షత్ తన్నాశక్నోత్త్వచా గ్రహీతుమ్ |
స యద్ధైనత్త్వచాఽగ్రహైష్యత్ స్పృష్ట్వా హైవాన్నమత్రప్స్యత్ ||
7
తన్మనసాజిఘృక్షత్ తన్నాశక్నోన్మనసా గ్రహీతుమ్ |
స యద్ధైనన్మనసాఽగ్రహైష్యద్ధ్యాత్వా హైవాన్నమత్రప్స్యత్ ||
8
తచ్ఛిశ్నేనాజిఘృక్షత్ తన్నాశక్నోచ్ఛిశ్నేన గ్రహీతుమ్ |
స యద్ధైనచ్ఛిశ్నేనాగ్రహైష్యద్విసృజ్య హైవాన్నమత్రప్స్యత్ ||
9
తదపానేనాజిఘృక్షత్ తదావయత్ |
సైషోఽన్నస్య గ్రహో యద్వాయురన్నాయుర్వా ఏష యద్వాయుః ||
10
స ఈక్షత కథం న్విదం మదృతే స్యాదితి స ఈక్షత కతరేణ ప్రపద్యా ఇతి |
స ఈక్షత యది వాచాఽభివ్యాహృతం యది ప్రాణేనాభిప్రాణితం యది చక్షుషా దృష్టం యది
శ్రోత్రేణ శ్రుతం యది త్వచా స్పృష్టం యది మనసా ధ్యాతం యద్యపానేనాభ్యపానితం యది శిశ్నేన విసృష్టమథ కోఽహమితి ||
11
స ఏతమేవ సీమానం విదర్యైతయా ద్వారా ప్రాపద్యత |
సైషా విదృతిర్నామ ద్వాస్తదేతన్నాఽన్దనమ్ |
తస్య త్రయ ఆవసథాస్త్రయః స్వప్నా అయమావసథోఽయమావసథోఽయమావసథ ఇతి ||
12
స జాతో భూతాన్యభివ్యైఖ్యత్ కిమిహాన్యం వావదిషదితి |
స ఏతమేవ పురుషం బ్రహ్మ తతమమపశ్యదిదమదర్శనమితీ ౩ ||
13
తస్మాదిదన్ద్రో నామేదన్ద్రో హ వై నామ తమిదన్ద్రం సన్తమింద్ర |
ఇత్యాచక్షతే పరోక్షేణ పరోక్షప్రియా ఇవ హి దేవాః పరోక్షప్రియా ఇవ హి దేవాః ||
14
|| అథ ద్వితీయోఽధ్యాయః ||
ప్రథమ ఖణ్డః
పురుషే హ వా అయమాదితో గర్భో భవతి |
యదేతద్రేతస్తదేతత్సర్వేభ్యోఽఙ్గేభ్యస్తేజః సంభూతమాత్మన్యేవాత్మానం
బిభర్తి తద్యదా స్త్రియాం సిఞ్చత్యథైనజ్జనయతి తదస్య ప్రథమం జన్మ ||
1
తత్ స్త్రియా ఆత్మభూయం గచ్ఛతి యథా స్వమఙ్గం తథా తస్మాదేనాం న హినస్తి |
సాఽస్యైతమాత్మానమత్ర గతం భావయతి ||
2
సా భావయిత్రీ భావయితవ్యా భవతి తం స్త్రీ గర్భ బిభర్తి సోఽగ్ర ఏవ కుమారం జన్మనోఽగ్రేఽధిభావయతి |
స యత్కుమారం జన్మనోఽగ్రేఽధిభావయత్యాత్మానమేవ తద్భావయత్యేషం
లోకానాం సన్తత్యా ఏవం సన్తతా హీమే లోకాస్తదస్య ద్వితీయం జన్మ ||
3
సోఽస్యాయమాత్మా పుణ్యేభ్యః కర్మభ్యః ప్రతిధీయతే |
అథాస్యాయమితర ఆత్మా కృతకృత్యో వయోగతః ప్రైతి స ఇతః ప్రయన్నేవ పునర్జాయతే తదస్య తృతీయం జన్మ ||
4
తదుక్తమృషిణా గర్భే ను సన్నన్వేషామవేదమహం దేవానాం జనిమాని విశ్వా |
శతం మా పుర ఆయసీరరక్షన్నధః శ్యేనో జవసా నిరదీయమితి |
గర్భ ఏవైతచ్ఛయానో వామదేవ ఏవమువాచ ||
5
స ఏవం విద్వానస్మాచ్ఛరీరభేదాదూర్ధ్వ ఉత్క్రమ్యాముష్మిన్ స్వర్గే లోకే సర్వాన్ కామానాప్త్వాఽమృతః సమభవత్ సమభవత్ ||
6
|| అథ తృతీయోధ్యాయః ||
ప్రథమ ఖణ్డః
కోఽయమాత్మేతి వయముపాస్మహే కతరః స ఆత్మా యేన వా పశ్యతి యేన వా శృణోతి యేన వా గన్ధానాజిఘ్రతి యేన వా వాచం వ్యాకరోతి యేన వా స్వాదు చాస్వాదు చ విజానాతి ||
1
యదేతద్ధృదయం మనశ్చైతత్ |
సంజ్ఞానమాజ్ఞానం విజ్ఞానం ప్రజ్ఞానం మేధా దృష్టిర్ధృతిర్మతిర్మనీషా
జూతిః స్మృతిః సంకల్పః క్రతురసుః కామో వశ ఇతి |
సర్వాణ్యేవైతాని ప్రజ్ఞానస్య నామధేయాని భవన్తి ||
2
ఏష బ్రహ్మైష ఇన్ద్ర ఏష ప్రజాపతిరేతే సర్వే దేవా ఇమాని చ పఞ్చ మహాభూతాని పృథివీ వాయురాకాశ ఆపో జ్యోతీంషీత్యేతానీమాని చ క్షుద్రమిశ్రాణీవ |
బీజానీతరాణి చేతరాణి చాణ్డజాని చ జారుజాని చ స్వేదజాని చోద్భిజ్జాని చాశ్వా గావః పురుషా హస్తినో యత్కించేదం ప్రాణి జఙ్గమం
చ పతత్రి చ యచ్చ స్థావరం సర్వం తత్ప్రజ్ఞానేత్రం ప్రజ్ఞానే ప్రతిష్ఠితం ప్రజ్ఞానేత్రో లోకః ప్రజ్ఞా ప్రతిష్ఠా ప్రజ్ఞానం బ్రహ్మ ||
3
స ఏతేన ప్రజ్ఞేనాత్మనాస్మాల్లోకాదుత్క్రమ్యాముష్మిన్ స్వర్గే లోకే సర్వాన్ కామానాప్త్వాఽమృతః సమభవత్ సమభవత్ ||
4
|| శాన్తిపాఠః ||
ఓం వాఙ్మే మనసి ప్రతిష్ఠితా మనో మే వాచి ప్రతిష్ఠితమావిరావీర్మ ఏధి |
వేదస్య మ ఆణీస్థః శ్రుతం మే మా ప్రహాసీః |
అనేనాధీతేనాహోరాత్రాన్ సన్దధామ్యృతం వదిష్యామి |
సత్యం వదిష్యామి | తన్మామవతు | తద్వక్తారమవతు |
అవతు మామవతు వక్తారమవతు వక్తారమ్ |
ఓం శాన్తిః శాన్తిః శాన్తిః ||
మరిన్ని ఉపనిషత్తులు:
- మహానారాయణోపనిషత్
- శ్రీ గణపత్యథర్వశీర్షోపనిషత్
- కైవల్యోపనిషత్
- కేనోపనిషత్
- తైత్తిరీయోపనిషత్ – ౧. శీక్షావల్లీ
- లింగోపనిషత్
- శివసంకల్పోపనిషత్
- సూర్యోపనిషత్
- త్రిపురోపనిషత్